Zapraszamy do lektury wywiadu z o. Guyem Bognonem PSS, sekretarzem generalnym Papieskiego Dzieła św. Piotra Apostoła.
Dlaczego Stolica Apostolska tak szybko nadała Dziełu św. Piotra Apostoła tytuł papieski?
Szybkie zatwierdzenie Dzieła św. Piotra Apostoła przez Stolicę Apostolską wynika przede wszystkim z uznania jego ewangelizacyjnej misji. Dzieło to było opatrznościową odpowiedzią na głęboką troskę papieży o rozwój struktur Kościoła na misjach. Stolica Apostolska mobilizowała wikariuszy apostolskich do pracy z całych sił na rzecz formacji rodzimego duchowieństwa na terenach powierzonych ich pieczy i posłudze”.
O potrzebie utworzenia seminariów na terenach misyjnych w swojej encyklice „Ad extremas Orientis oras”, opublikowanej 24 czerwca 1893 r., Leon XIII pisał: „Po założeniu seminariów mamy nadzieję, że wyłonią się z nich księża gorliwi, którzy będą nieśli światło pobożności i nauki daleko, i wykorzystają wszystkie główne zasoby swoich możliwości, aby szerzyć ziarno prawd ewangelicznych…”.
W tym kontekście we Francji powstało Dzieło św. Piotra Apostoła, które postawiło sobie za cel pomoc w formacji lokalnego duchowieństwa na terenach misyjnych. Było ono entuzjastycznie przyjętym darem z nieba dla Kościoła.
Dlatego już rok po założeniu Dzieła przez panie Bigard w 1890 r. Leon XIII wysłał im specjalne błogosławieństwo. Później, w odpowiedzi na raport, który przesłały mu w celu wyjaśnienia ich intencji, w lipca 1895 r. otrzymały telegram: „Papież Leon XIII, z pełną aprobatą, raczył całym sercem udzielić pasterskiego błogosławieństwa dla rozwoju Dzieła”.
Joanna Bigard i jej matka od początku pracowały z wielką wytrwałością, aby rozwijające się Dzieło było znane i aprobowane nie tylko przez biskupów Kościoła francuskiego, ale przede wszystkim, aby otrzymało wsparcie i błogosławieństwo papieskie.
Jak obecnie wygląda sytuacja seminariów w krajach misyjnych?
Dzięki gorliwości pasterzy i pomocy wiernych seminaria są liczne i mnożą się w Azji, Afryce, Ameryce Łacińskiej. Chociaż w krajach misyjnych wszystkie diecezje starają się dbać o swoje seminaria, wysiłek ten pozostaje niewystarczający i wymaga wkładu zewnętrznego.
Seminaria te więc potrzebują wielkodusznej współpracy wszystkich wiernych Kościoła, aby móc zapewnić kandydatom odpowiednią niezbędną formację.
Sobór Watykański II Dekretem Ad gentes określa pewne jasne zasady jako podstawę wzajemnego wspierania się Kościołów, podkreślając, że istnieje podstawowa zasada solidarności eklezjalnej, zgodnie z którą „na mocy komunii Kościołów partykularnych każdy z Kościołów troszczy się o wszystkie inne; Kościoły przedstawiają sobie nawzajem swoje potrzeby; przekazują sobie wzajemnie swoje dobra, ponieważ rozszerzanie Ciała Chrystusa jest funkcją całego Kolegium Biskupiego” (AG 38).
Jeśli chodzi o znaczenie i niezbędność pomocy seminariom udzielaną przez PDPA Jan Paweł II streścił ją w swoim Liście apostolskim na 100-lecie Papieskiego Dzieła św. Piotra Apostoła w 1989 r., w którym podkreślił, że „Rozwój miejscowego duchowieństwa może być zahamowany przez niewystarczające dostępne środki. Zgodnie ze świadectwem wielu biskupów w krajach misyjnych, nawet dziś niejedna diecezja mogłaby stracić nadzieję na lokalne duchowieństwo bez pomocy Dzieła św. Piotra Apostoła”. Także dzisiaj te słowa papieża są aktualne.
Jaka jest rola PDPA wobec formatorów w seminariach?
Bardzo ważną aktywnością PDPA jest wspieranie formacji tych, którzy potem sami staną się formatorami w seminariach, co jest konieczne dla właściwego uformowania powołanych do kapłaństwa. PDPA w tej kwestii zapewnia stypendia naukowe na formację przyszłych formatorów, którzy po studiach na uniwersytetach lub w instytutach katolickich na terenach misyjnych są szkoleni i wysyłani jako wychowawcy do seminariów i domów zakonnych.
PDPA wspiera też finansowo tych, którzy wizytują seminaria, aby koordynować posługę formatorów, ponieważ niezbędna jest harmonia w formowaniu kapłanów w duchu Jezusa Chrystusa bez względu na kontynent, naród, rasę, kulturę”.
W którym regionie świata jest najwięcej powołań kapłańskich?
Dzięki raportom, które każdego roku docierają do Sekretariatu Generalnego PDPA, można powiedzieć, że regionem świata, gdzie jest najwięcej powołań do stanu duchownego, jest Afryka, na drugim miejscu Azja. Przykładowo, w roku 2019 otrzymaliśmy następujące dane:
– 439 seminariów niższych, 50 239 seminarzystów, w tym 75% w Afryce, 20% w Azji, 3% w Ameryce i 2% w Oceanii.
– 120 seminariów propedeutycznych, 6003 seminarzystów, w tym 88% w Afryce, 12% w Azji, 1% w Ameryce i 0% w Oceanii.
– 222 seminaria wyższe, 23 138 seminarzystów, z czego 68% w Afryce, 28% w Azji, 3% w Ameryce i 1% w Oceanii.
Co jest największym wyzwaniem dla Dzieła św. Piotra Apostoła?
Jak w przypadku każdej instytucji, nie brakuje wyzwań także w działalności PDPA. Dzieło to dysponuje funduszami przesyłanymi przez dyrekcje krajowe istniejące w około 140 krajach na wszystkich kontynentach. Te fundusze służą do realizacji:
– corocznych dotacji zwyczajnych do seminariów i nowicjatów na terytoriach misyjnych;
– projektów budowy seminariów lub projektów remontowych;
– stypendiów dla kapłanów, którzy przygotowują się do bycia formatorami w seminariach duchownych i zakonnych na prawie diecezjalnym.
Przy rozdzielaniu tych dotacji pierwszeństwo mają dotacje zwyczajne.
Jednak z braku wystarczających środków PDPA nie może i nie przyjmuje wszystkich wniosków o stypendia. Nie udaje się również pozytywnie zareagować na wszystkie projekty budowy lub przebudowy seminariów. Trzeba podkreślić, że PDPA udziela częściowej dotacji na rzecz budowy danego seminarium, zgodnie ze stałymi zasadami i kryteriami. Jednak w chwili obecnej wielkim wyzwaniem dla PDPA jest znalezienie funduszy na budowę wyżej wspomnianych seminariów propedeutycznych, których utworzenie jest dziś niezbędne dla formacji kapłańskiej.
Jakie są jeszcze możliwości PDPA?
Potencjał PDPA nie został jeszcze dobrze poznany i rozpropagowany w świecie.
Na początku powstania tego Dzieła Joanna Bigard podróżowała po wszystkich diecezjach Francji, aby wzbudzić w chrześcijanach wielkoduszność w modlitwie i ofiarach na rzecz formacji lokalnego duchowieństwa na terenach misyjnych.
Marzy mi się, żeby każdy kapłan, każda osoba konsekrowana miała w swoim sercu troskę o powołania kapłańskie i zakonne na misjach, we współpracy z krajowymi dyrektorami Papieskich Dzieł Misyjnych. Wtedy PDPA mogłoby skuteczniej działać na rzecz wspierania formacji kapłanów i zakonników, których Kościół potrzebuje na wszystkich kontynentach.
Aby te wyzwania się zrealizowały, potrzeba nam takich kobiet jak Joanna Bigard, które wędrowałyby po diecezjach, parafiach, domach zakonnych, różnych miejscach pracy, ożywiając zainteresowanie wszystkich ochrzczonych i wszystkich ludzi dobrej woli pomocą w kształceniu przyszłych kapłanów dla Kościoła w krajach misyjnych. Módlmy się, aby w stulecie papieskości Dzieło św. Piotra Apostoła na nowo rozkwitło.
Rozmawiał ks. Maciej Będziński
***
Materiał pochodzi z 4 numeru “Misji Dzisiaj”. Zapraszamy do lektury innych artykułów związanych z Papieskim Dziełem św. Piotra Apostoła.
Zobacz nasze inne aktualności