Motu proprio „Decessor noster”
Poprzednik Nasz, świetlanej pamięci Benedykt XV w encyklice „Marimum illud”, wydanej 30 listopada 1919 r., w której omawiał szerzej różne problemy związane z misjami zagranicznymi, z uwagi na wielkie ich potrzeby usilnie zachęcał wszystkich ludzi szlachetnych, aby w miarę możności spieszyli im z pomocą. Dlatego stwierdzał także: „Z tej też przyczyny pragniemy, aby hojność katolików wspierała przede wszystkim te instytuty, które powołano do życia celem pomocy dla misji św. Pierwszym jest tzw. Dzieło Rozkrzewienia Wiary, wyróżniane już z uznaniem niejednokrotnie przez Naszych Poprzedników. Pragniemy, aby Św. Rada Rozkrzewienia Wiary chrześcijańskiej jak najgorliwiej dokładała starań celem osiągania w przyszłości jak najobfitszych i najlepszych dzięki niej owoców. Dzięki niej bowiem powinny stanąć do dyspozycji bardzo znaczne środki do utrzymywania misji już założonych, jak i tych, które powstać mają w przyszłości. Ufamy zaś, że świat katolicki nie pozwoli, aby – podczas gdy inni dla szerzenia błędów obfitują i opływają w bogactwa – nasi siewcy prawdy walczyć mieli z biedą.
Drugim Dziełem, które również wszystkim usilnie polecamy, jest Dzieło Św. Dziecięctwa, którego zadaniem jest czuwanie, aby umierającym dzieciom pogan udzielany był chrzest. Jest ono tym bardziej godne polecenia, że również dzieci nasze mogą mieć w nim udział…
Nie wolno też pominąć tzw. Dzieła Św. Piotra, które dba o wychowywanie i kształcenie kleru rodzimego w misjach”.
A i My sami w encyklice „Rerum Ecclesiae” wydanej dnia 28 lutego 1926 r. omawialiśmy również ten sam przezacny temat misji, jako że ze wzglądu na Urząd Apostolski troska o nie tak bardzo leży Nam na sercu. Wypowiadając się na temat Dzieł Papieskich – jak je nazwaliśmy – pisaliśmy tam:
„Lud chrześcijański powinien spieszyć z pomocą Dziełu Rozkrzewienia Wiary…, niewątpliwie jako najprzedniejszemu zgoła spośród wszystkich innych związanych z misjami świętymi, i to z taką hojnością, jaka w pełni odpowiadałaby wielorakim potrzebom misji, i tych, które istnieją aktualnie, i wszystkich tych, jakie dojdą w przyszłości… Do tego głównego Dzieła Rozkrzewienia Wiary dołączyły się dwa inne…, które – ponieważ Stolica Apostolska uznała je za swoje – wierni przed pozostałymi Dziełami, które mają wytknięte jakieś specjalne swoje cele, powinni wspierać i podtrzymywać ofiarami i składkami: jedno zwane Dziełem Św. Dziecięctwa, drugie – Dziełem Św. Piotra Apostoła. Pierwsze z nich ma za zadanie … przyjmowanie dzieci naszych w swoje szeregi; mają się one przyzwyczajać składać swe oszczędności przede wszystkim na wykup i katolickie wychowywanie dzieci pogańskich wszędzie tam, gdzie się je porzuca lub nawet zabija. Drugie natomiast ma za cel modlitwami i zbieranymi ofiarami pieniężnymi skutecznie przyczyniać się do umożliwiania odpowiedniego kształcenia wybranych alumnów tubylczych w seminariach i prowadzenia ich do święceń kapłańskich, aby dzięki temu ich współziomkowie łatwiej mogli z czasem być doprowadzeni do Chrystusa lub ugruntowani w wierze… Obydwa zaiste Dzieła, które słusznie przyjęło się nazywać pomocniczymi Dzieła głównego – tak jak świetlanej pamięci Poprzednik Nasz, Benedykt XV polecał je gorliwości Biskupów – tak i My polecamy nieustannie…”.
Istotnie też często, zarówno słowem jak i pismem przy danej okazji traktowaliśmy o tych Papieskich Dziełach Misyjnych, zachęcając usilnie wszystkich ludzi szlachetnych, aby spieszyli im z pomocą. I miło Nam wyznać tutaj publicznie, że istotnie było bardzo wielu Biskupów i mężów zarówno z kleru diecezjalnego jak i zakonnego oraz z ludu, którzy w budzeniu tego zapału misyjnego bardzo czynnie Nas wspomagali. Jak z jednej strony składamy Bogu gorące dzięki za ten żar apostolski, tak z drugiej strony pochwałą należną zdobimy tych wszystkich, którzy tak szczodrze i skwapliwie odpowiedzieli na zachęty wspólnego Ojca. Zważywszy to i mając przed oczyma potrzeby misji, uważamy za wskazane dla ich rozwoju ustalić pewne normy celem wzajemnego skoordynowania Papieskich Dzieł Misyjnych, tak jednak, by nie zlały się całkowicie w jedno. Chcemy bowiem, aby każde z tych Dzieł miało własne prawa i własne ustawy i rozwijało się stosownie do właściwego mu celu. A ufamy, że w takim aspekcie i porządku zorganizowane, będą wzrastały w takim duchu miłości i ścisłej więzi braterskiej, jakimi powinny być zespolone Stowarzyszenia, które szczycą się nazwą Papieskich i dążą wspólnie do osiągnięcia tak świętego i szlachetnego celu.
Dlatego z własnej inicjatywy oraz w oparciu o Nasze pewne rozeznanie i dojrzałe przemyślenie zlecamy do realizacji, co następuje:
III. Ma być utworzona Rada Najwyższa (czyli Najwyższy Komitet) dla kierowania Papieskimi Dziełami Misyjnymi. W jej skład wejdą: Prezes Papieskich Dzieł Misyjnych, Sekretarze generalni tych Dzieł i po jednym Radcy z każdego poszczególnego Dzieła wybranym przez ich Radę.
VII. Również w poszczególnych krajach Sekretarz Krajowy Dzieła Rozkrzewienia Wiary z prawa będzie Radcą w Radzie Dzieła św. Piotra Apostoła, a Sekretarz Dzieła Św. Piotra Apostoła będzie z prawa Radcą Dzieła Rozkrzewiania Wiary.
VIII. W poszczególnych krajach powinien istnieć Komitet Krajowy dla Papieskich Dzieł Misyjnych, w którego skład wejdą: Krajowy Dyrektor Papieskich Dzieł Misyjnych istniejących w dawnym kraju, Sekretarze Krajowi tychże Dzieł, i po jednym Radcy z poszczególnych Dzieł wybranym przez ich Radę Krajową.
Chcemy, aby w przyszłości – jak to zresztą i dawniej już było – Papieskie Dzieła Misyjne podlegały Św. Kongregacji Rozkrzewienia Wiary, której tak wielką one pomoc stanowią. Obowiązkiem przeto tejże Św. Kongregacji będzie otoczyć te Papieskie Dzieła jakąś szczególną opieką i pilnie czuwać nad ich rozwojem, z czego należy składać Nam sprawozdania w określonych terminach lub ilekroć wymagać tego będzie jakaś szczególna racja.
Na podstawie tych tak usilnych Naszych starań i troskliwości, z jakimi staramy się przyczynić do rozwoju Papieskich Dzieł Misyjnych, każdy rzetelny człowiek powinien sobie uświadomić, jak bardzo zależy Nam na tym, aby z dniem każdym wzrastały i rozkwitały one coraz wspanialej dla zbawienia tylu dusz, i jak wdzięcznym sercem obejmujemy tych wszystkich, którzy w jakikolwiek sposób je wspierają, przede wszystkim gorliwych biskupów i tych kapłanów i zakonników, którzy ochoczo współpracując czy to w Radach Dzieł ozy głosząc kazania, współdziałają z Nami wokół pomyślnego rozszerzenia Królestwa Chrystusowego na całym okręgu ziemskim.
To zaś wszystko, co ustaliliśmy w niniejszym Liście, nakazujemy uważać za zatwierdzone i ratyfikowane, bez względu na jakiekolwiek przeciwne [zarządzenia].
Dan w Rzymie, u św. Piotra, dnia 24 czerwca, w uroczystość św. Jana Chrzciciela, 1929 r., w ósmym roku Naszego Pontyfikatu.
Papież Pius XI.
Tłum. ks. B. Wodecki SVD.
Zobacz nasze inne aktualności