Papieskie Dzieło Rozkrzewiania Wiary w Polsce

Papieskie Dzieło Rozkrzewiania Wiary w Polsce

     Dzieło Rozkrzewiania Wiary dotarło już w 1825 roku do Gniezna, Poznania i na Górny Śląsk. Kanonicznie zostało wprowadzone w archidiecezji gnieźnieńsko-poznańskiej w 1835 r.

    Od 1863 r. wychodziły w Poznaniu “Roczniki Dzieła Rozkrzewiania Wiary”, których drukowanie na skutek Kulturkampfu zostało w r. 1891 przeniesione do Krakowa. Tam ukazywały się do roku 1921. W latach 1925-1927 wydawano “Pobudkę Misyjną”, organ Towarzystwa Misyjnego archidiecezji gnieźnieńsko-poznańskiej, która w latach 1927-1928 stała się organem Papieskiego Dzieła Rozkrzewiania Wiary. Następnie, w latach 1929-1939, publikowane były, z powrotem w Poznaniu, “Roczniki Papieskiego Dzieła Rozkrzewiania Wiary”.

     W odrodzonej Polsce starania o formalne założenie PDRW rozpoczął w 1922 r. bł. abp Antoni Julian Nowowiejski. Pewna trudność polegała na tym, że Episkopat Polski powołał w 1920 r. Polskie Towarzystwo Misyjne i kard. E. Dalbor, prymas Polski, nakazał tworzenie kół tego Towarzystwa we wszystkich parafiach.

     Tymczasem Papież Pius XI w 1922 roku zobowiązał wszystkich biskupów do wprowadzania Papieskiego Dzieła Rozkrzewiania Wiary. W wyniku działań bł. Antoniego Juliana Nowowiejskiego, który w latach 1926-1927 pełnił funkcję pierwszego prezesa krajowego tego Dzieła, wydano szczegółowe ustawy dotyczące jego działalności. Następnie funkcję prezesa Stolica Apostolska zleciła ks. prałatowi Kazimierzowi Bajerowiczowi z Poznania, który pełnił ją do roku 1939. W 1928 r. Stolica Apostolska zatwierdziła dla Polski Statuty PDRW.

    Chlubną kartą misyjnej aktywności w Polsce międzywojennej były Akademickie Koła Misyjne. Inauguracyjne zebranie Koła działającego przy Uniwersytecie Poznańskim – w którym uczestniczył abp August Hlond, prymas Polski – odbyło się 20 I 1927 r. Później takie Koła powstały w Krakowie, Lwowie, Warszawie, Lublinie, Wilnie i Gdańsku.

    W dniach od 28 IX do 1 X 1927 r. odbył się w Poznaniu Międzynarodowy Kongres Akademickich Kół Misyjnych. W następnych latach organizowane były regularnie Krajowe Kongresy AKM. Każdego roku odbywały się też zjazdy ich przedstawicieli. Na pierwszym takim zjeździe, który odbył się w dniach 17-18 XII 1927 r. w Poznaniu, przyjęto Statut Związku Akademickich Kół Misyjnych (ZAKM) i powzięto uchwałę o włączeniu tych kół do Papieskiego Dzieła Rozkrzewiania Wiary. W 1928 r. zaczęto wydawać czasopismo misjologiczne “Annales Missiologicae”.

    Polska, jak wynika ze sprawozdań rzymskich, była w tym czasie (lata 1923-1933) na 12 miejscu, jeśli chodzi o sumę ofiar, jakie wpłynęły do funduszu uniwersalnego (wyprzedzały nas: USA, Francja, Włochy, Niemcy, Holandia, Belgia, Kanada, Hiszpania, Irlandia, Argentyna i Anglia). W 1933 r. z Polski przesłano do Rzymu 556 775 zł w ówczesnej walucie, jako ofiary na PDRW, które w naszym kraju liczyło wówczas 338 tys. zarejestrowanych członków (1, 54% katolików). “Roczniki Rozkrzewiania Wiary” wychodziły w nakładzie 38 tys., przy czym warto tu przypomnieć, że zgodnie z systemem “dziesiątkowym” Pauliny Jaricot, założycielki Dzieła, egzemplarz był przeznaczony dla dziesięciu członków, którzy przekazywali go sobie do czytania, a także do “zdobywania” następnych członków.

    W 1938 r., z okazji dziesięciolecia ustanowienia struktur PDRW w odrodzonej Polsce, odbył się w Poznaniu w dniach 13-14 września I Ogólnopolski Kongres Misyjny. W rok później tragiczna wojna przerwała rozwój Dzieła. Po wojnie natomiast ustawa z 1949 r. zawiesiła jego działalność. Dopiero w kontekście odnowy posoborowej Komisja Misyjna Episkopatu Polski podjęła wysiłek wprowadzenia go przynajmniej w struktury duszpasterstwa. Konferencja Episkopatu Polski najpierw zaleciła (1969 r.), a później nakazała (1973 r.) organizowanie w parafiach comiesięcznych nabożeństw misyjnych.

    Biuro Misyjne zaczęło przygotowywać komentarze do papieskich intencji misyjnych i od 1982 r. zaczęło wydawać czasopismo pod takim tytułem.

     Na mocy ustawy z 17 V 1987 r. Papieskie Dzieła Misyjne odzyskały w Polsce osobowość prawną. W odpowiedzi na encyklikę Jana Pawła II Redemptoris missio, a także w nawiązaniu do tradycji przedwojennych i w kontekście przygotowania do II Synodu Plenarnego odbył się w dniach 16-18 X 1992 r. w Częstochowie II Krajowy Kongres Misyjny.

     W 1997 r. z okazji 175 rocznicy założenia oraz 75-lecia “papieskości” Dzieła przeprowadzono jego promocję w parafiach wraz z promocją wydawanego odtąd w nowej formie i pod nowym tytułem jego organu prasowego – “Misje Dzisiaj”. W celu zachęcenia wiernych do członkostwa w tym Dziele wydano też półtora miliona ulotek do rozdania w Niedzielę Misyjną.

    Bezpośrednie przygotowanie do Wielkiego Jubileuszu dokonało się w 1999 r. również poprzez III Krajowy Kongres Misyjny. Kongres, który miał charakter pastoralny, został ogłoszony listem Episkopatu Polski z 6 stycznia tegoż roku. Prace przygotowawcze koncentrowały się na pogłębianiu świadomości misyjnej w parafiach w oparciu o odpowiednie materiały przygotowywane na każdy miesiąc, ze szczególnym uwzględnieniem przypadającego w październiku Tygodnia Misyjnego. W dniach 1-2 maja odbył się Kongres Misyjny Młodzieży we Wrocławiu, natomiast Kongres Misjologiczny i Misyjny miał miejsce w Częstochowie w dniach 21-24 października. Jego owocem było między innymi wprowadzenie PDRW jako stowarzyszenia na prawach papieskich do wielu parafii.