„S” JAK SŁUŻBA I… STUDIA!
Studia misyjne dla najmłodszych czyli jak korzystać z indeksu małego misjonarza (Indeksu PDMD) i zachęcić dzieci do budowania MOST-u braterstwa misyjnego.
Indeks PDMD spełnia rolę pomocniczą i uzupełnia pracę z Misyjnymi Materiałami Formacyjnymi dla Dzieci przygotowywanymi przez Sekretariat Krajowy Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci na kolejne lata formacji misyjnej. Dziecko otrzymuje indeks (zbliżony formatem do studenckiego) i rozpoczyna Studia misyjne dla najmłodszych, które trwają cztery lata i kończą się uzyskaniem Misyjnego paszportu bez granic. Paszport ów uprawnia do włączenia się w Młodzieżowy Wolontariat Misyjny PDRW, kolejny etap na drodze formacji misyjnej. Misyjni wolontariusze kontynuują formację w Papieskim Dziele Misyjnym Rozkrzewiania Wiary.
PDMD pionierem studiów dziecięcych
Idea świeckich europejskich studiów dziecięcych UNIKIDS zrodziła się w 2002 r. w środowiskach akademickich Tybingi oraz Wiednia (pierwsze zajęcia odbyły się w czerwcu 2002 r.). Prekursorzy, tworząc program studiów, bazowali na naturalnej ciekawości i potrzebie poznawczej dzieci. Prace nad Studiami misyjnymi dla najmłodszych rozpoczęły się rok wcześniej w Polsce w Papieskich Dziełach Misyjnych, a pierwszy rok misyjnego „studiowania” dzieci rozpoczęły w roku szkolnym 2002/2003.
Jak pracować z indeksem?
Indeks służy dzieciom. Uczestnicy spotkań misyjnych gromadzą w nim zdobyte sprawności, potwierdzone podpisem katechety, animatora misyjnego lub rodzica. Całoroczna praca nie kończy się egzaminem, ale uzyskaniem tytułu misjonarza danego kontynentu. Zorganizowanie wydarzenia nadania tego tytułu pozostawiamy inwencji animatorów misyjnych i katechetów. Może się ono odbyć podczas Mszy Świętej, nabożeństwa misyjnego lub innego, związanego z okresem liturgicznym. Okazją do podsumowania całorocznej pracy może być szkolny apel, ognisko itp., zależnie od możliwości i środowiska, w którym prowadzi się grupę misyjną.
Indeks przeznaczony jest dla dzieci od klasy II do VI szkoły podstawowej. Zachęcamy do włączenia w ogniska misyjne również dzieci młodsze, dla których aktualnie przygotowywane są materiały formacyjne w ramach PDMD. Dzieci te mogą, na miarę swych możliwości, uczestniczyć w spotkaniach, animacjach i przedsięwzięciach, przygotowując się do otrzymania indeksu w klasie II. Studia misyjne uwzględniają najczęstszą sytuację ogniska misyjnego działającego przy parafii lub w szkole: w której dzieci tworzące ognisko są w różnym wieku i na różnym poziomie kształcenia. Dlatego proponujemy w formacji:
– krótki OKRES WSTĘPNY poświęcony Europie zakończony oficjalnym przystąpieniem do PDMD i otrzymaniem legitymacji PDMD; Ważne jest, by dziecko w każdym momencie mogło włączyć się w formację PDMD. Dlatego okres wstępny dla dzieci, które dopiero zapoznają się z ogniskiem misyjnym, powinien przebiegać indywidualnie. Nie należy w tym czasie wykluczać dziecka ze spotkań i prac grupy przeżywającej rok formacyjny. Okres wstępny nie powinien być wydłużany bez ważnych powodów.
Kolejne lata formacji Studiów misyjnych dla najmłodszych to:
– ROK AZJI – dziecko otrzymuje tytuł Misjonarza Azji;
– ROK OCEANII – dziecko otrzymuje tytuł Misjonarza Oceanii;
– ROK AFRYKI – dziecko otrzymuje tytuł Misjonarza Afryki;
– ROK AMERYKI – dziecko otrzymuje tytuł Misjonarza Ameryki;
Ostatni czwarty rok kończy się otrzymaniem wspomnianego już wyżej, Misyjnego paszportu bez granic i zachęceniem dzieci do kontynuowania formacji w młodzieżowej strukturze Wolontariatu Misyjnego PDRW.
Modlitwa i ofiara fundamentem aktywności misyjnej dziecka
W Studiach misyjnych dla najmłodszych bardzo ważne miejsce zajmuje MODLITWA indywidualna, w ognisku misyjnym, oraz w parafialnej wspólnocie. W Indeksie znajduje się tekst Modlitwy małego misjonarza PDMD oraz hymnu Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci. Specjalna tabela w każdym roku formacyjnym, ma motywować dzieci do uczestnictwa w nabożeństwach roku liturgicznego i ofiarowaniu ich w intencji danego kontynentu i misjonarzy pełniących tam posługę. Zachęcamy dzieci, by wraz z wiekiem ich uczestnictwo w nabożeństwach było częstsze i bardziej aktywne (np. poprzez animację w tygodniu jednego nabożeństwa różańcowego, drogi krzyżowej według możliwości duszpasterskich parafii).
W Indeksie znajdziemy odwołanie do regularnie składanych ofiar duchowych i materialnych z własnych wyrzeczeń dla rówieśników w krajach misyjnych. Przypominamy, że w PDMD nie chodzi o wielkość ofiar, ale o dar serca i wrażliwości każdego dziecka.
Zdobywanie sprawności przez młodych misjonarzy
Ideą, która przyświecała wydaniu Indeksu było uaktywnienie dzieci w formacji poprzez ujęcie jej w ETAPY, a zwłaszcza w dopasowane do nich SPRAWNOŚCI, które integralnie wiążą się z poszczególnymi latami formacji.
ETAP WSTĘPNY wyznacza dzieciom określone zadania, które pełnią funkcję inicjacyjną i ułatwiają podjęcie późniejszych zobowiązań jako członka PDMD.
ROK I to możliwość zdobycia następujących sprawności: PRZYJACIEL JEZUSA, MISTRZ WYTRWAŁOŚCI, SAMARYTANIN, MUZYK;
ROK II – ORĘDOWNIK, HOJNA DŁOŃ, OPIEKUN, ZWIASTUN;
ROK III – RYBAK, ZDOBYWCA, SIEWCA, ODKRYWCA;
ROK IV – MĘDRZEC, ŁOWCA, ANIOŁ DOBROCI, TROPICIEL;
Wykonanie każdego zadania w ramach sprawności powinno być potwierdzone datą oraz podpisem katechety, animatora misyjnego lub rodzica. Jeśli zaistnieją okoliczności, że dziecko nie wykona przewidzianego w programie zadania, może je zamienić na inne, uzgadniając to z opiekunem grupy. Warto podtrzymywać w dzieciach zapał nie do jednorazowej akcji, ale do codziennego praktykowania nabytych sprawności.
MODLITWA, OFIARA oraz zdobywanie SPRAWNOŚCI wpisują się w realizację programu autorskiego formacji misyjnej PDMD w Polsce popularnie nazywanego MOST-em (M –modlitwa dla misji, O- ofiara (duchowa i materialna), S – służba, T – twórczość) Te 4 elementy budują ideę dziecięcych studiów misyjnych i pozostają otwarte na nowe inicjatywy duszpasterzy, animatorów misyjnych, katechetów i wszystkich przyjaciół dzieła misyjnego.
Studia misyjne dla najmłodszych gorąco polecamy wszystkim, którzy chcą pomóc dzieciom zrealizować ich misyjny mandat w Kościele, który z natury swojej jest misyjny (Ad gentes 2).
Postscriptum
Duszpasterzom, animatorom oraz katechetom pracującym w szkołach (na katechezie) oraz w parafiach (katecheza parafialna, z ministrantami, z Oazą Dzieci Bożych, z Dziewczęcą Służbą Maryjną, Szkolnymi Kołami Caritas oraz z innymi grupami formacyjnymi dzieci) proponujemy cykl spotkań formacji misyjnej oraz aktywności duszpasterskiej w obrębie ich własnej grupy. Przypominamy, że żadne ochrzczone dziecko nie powinno być wyłączone z misyjnej formacji PDMD i może ją realizować w swojej grupie formacyjnej lub katechetycznej. Pomocą służą materiały dostępne w PDM:
Sobiech A. Szyszka M. (oprac.), Z Ewangelią przez świat. Misyjne Materiały Formacyjne dla Dzieci 2016/17, Warszawa 2016.
Kozdrój K., Poprowadzić Dzieci Misyjną Drogą, wyd. Biblos, Tarnów 2009).
s. Katarzyna Murawska FMM
Zobacz nasze inne aktualności
